Przędze, które są
produkowane do tkania, są zwykle oznaczane dwoma numerami w tym, co często
określa się jako „system liczenia”. Na przykład możesz zobaczyć przędzę
bawełnianą 8/2, przędzę lnianą 20/2 lub przędzę wełnianą 6/3.
Druga liczba (lub mała liczba)
wskazuje liczbę warstw przędzy; pojedyncza przędza oznaczona jest 1,
dwuwarstwowa 2.
Pierwsza cyfra (lub większa) wskazuje „rozmiar” singli w
przędzy. Historycznie różne włókna (len, wełna, bawełna) były produkowane
w oddzielnych fabrykach, więc rozmiar przędzy był różnie standaryzowany dla
różnych włókien. Bez względu na rodzaj włókna, rozmiar 1 jest podstawowy.
Bawełna w rozmiarach, od góry do dołu: 20/2, 10/2, 8/2, 5/2 i 3/2. |
Metraż dla rozmiaru 1 różnych
włókien:
· bawełna, jedwab 840,
· len, konopie, juta, ramia 300,
· wełna (wełna) 256,
· czesana (wełna) 560.
Tak więc przędza bawełniana 1/1 (rozmiar 1/singiel) miałaby metraż 840 jardów
na funt.
Wyższe liczby są
wielokrotnościami rozmiaru 1 i mają wyższy przemiał. Na przykład bawełna
3/1 ma trzy razy więcej ziarna niż w rozmiarze 1; 3 x 840 = 2520 jardów na
funt. Aby obliczyć gruboziarnistość przędzy wielokrotnej, mnożymy liczbę
przez metraż w rozmiarze 1, a następnie dzielimy przez liczbę warstw. Na
przykład bawełna 3/2 ma ziarnistość 3 x 840/2, czyli 1260 jardów na funt.
Dla danego rodzaju
włókna im wyższa liczba, tym cieńsza przędza. Pamiętaj jednak,
że im większa liczba warstw, tym grubsza przędza.
Mylące jest to, że niektóre
źródła przestrzegają konwencji, zgodnie z którą bawełna i len mają najpierw
rozmiar, a następnie liczbę warstw, podczas gdy wełna ma najpierw liczbę
warstw.
Mówiąc prościej, każda
przędza ma swój numer. Są następujące numery 1,3,5,8,10,12,14,16,18,20,24,
28, 30,32, potem są coraz większe 36, 50, 60 i jeszcze większe 120, 240... Tak więc bawełna
5/2 to nr 5. Druga część frakcji to
ilość warstw, więc bawełna 5/2 ma rozmiar numer 5 i jest 2
warstwowa. Bawełna 10/2 jest dokładnie dwa razy cieńsza niż numer 5 i jest
to również przędza dwuwarstwowa. Numer pięć daje nam również więcej
informacji o włóczce. Każdy inny rodzaj włókna
ma swoją wartość. Liczba dla bawełny wynosi 840.nn Oznacza to, że jeśli
weźmiesz 1 funt miłej puszystej bawełny, to masz bawełnianą
przędzę o długości 840 jardów. To jest liczba bawełny.
Zróbmy działanie dla bawełny 5/2. Mnożymy numer przędzy przez 840 i mamy długość przędzy, ale potem dzielimy przez liczbę warstw, czyli 5 x 840 = 4200/przez 2 = 2100 jardów. W paczce bawełny 5/2 jest 2100 jardów/funt. Spróbujmy jeszcze raz dla bawełny 10/2. Bierzemy numer bawełny i mnożymy przez 840, czyli 10 x 840 = 8400 i dzielimy przez 2, co daje 4200 jardów w paczce bawełny 10/2, czyli 4200 jardów/1 funt bawełny 10/2.
Używam tu miar angielskich z tego względu, że na całym świecie używa się tych miar do przędz tkackich. Możemy oczywiście przeliczyć na kilogramy i metry. Jednak w większości przypadków będzie to niepotrzebne. Przeliczniki miar są następujące: 1 jard = 0,9144 m, 1 funt = 0,45359237 kg. Tak więc bawełna 5/2 to w przybliżeniu 1920 m/0,45 kg czyli 427 m/100 g.